Omdat mensen niet meer weten hoeveel nu een kledingstuk écht kost, heb ik eens de cijfertjes bijgehouden van mijn laatste creatie: een gehaakte Mohair-zijde Cardigan.
Mohair is wol afkomstig van de angorageit. Volgens Wikipedia hebben vooral de jongere exemplaren zacht, zijdeachtige vacht en wordt deze gebruikt voor meer luxueuzere weefsels. De wol die ik gebruik is een mix van Mohair en Zijde. Zijde komt van de zijderups (Bombyx mori) en is ook een zeer kostbaar product. Verder vul ik aan met een streng pure zijde in aanvullende kleuren en anderhalve streng merinowol. Dat laatste is afkomstig van het merinoschaap. Al deze wolsoorten zijn niet goedkoop. Het gaat dus over een luxetrui, gemaakt met kwaliteitsvolle materialen. Eventjes op een rij zetten hoeveel deze wol me gekost heeft:
- 2,25 bollen Mohair-Zijde mix van Bart & Francis : 67,50 €
- 1 bol Zijde Powdersoft van Bart & Francis : 30 €
- 1,5 bollen Malabrigo lace Baby Merino : 13,50€
- Natuurlijk kan je niet zomaar een halve of één vierde bol kopen, dus reken deze prijs gerust er maar bij, want wat doe je met de rest van deze wol? + 27€
- Totaal: 138 €
Waarom zou ik zoveel geld betalen voor wol? Omdat het een zaligheid is om met deze materialen te werken. Het voelt zacht als het door je vingers glijdt tijdens het haken. Dat maakt dat het werken aan deze trui een genot is. Daarnaast kan je ook ervaren hoe het is om zo’n trui te dragen: een Mohair-zijde trui is erg licht maar toch warm. Het is dus heerlijk om aan te trekken en van te genieten. Zoals ik reeds zei: een luxeproduct dus.
Omdat Mohair wol niet evident is om mee te haken, is een goed patroon vinden al het halve werk. Ik vind een mooi patroon op Ravelry geschikt om Mohair te verwerken omdat het speciaal voor deze wolsoort gemaakt werd en omdat het model de Mohair mooi laat uitkomen. Er zijn veel gratis patronen op Ravelry, maar de Lime Berry Cardigan is een betalend patroon van Coffee and Crocheting. Ik betaalde er 5,30 € voor. Wanneer je betaalt voor een patroon, kan je terecht bij de ontwerpster indien iets niet duidelijk is uitgelegd in het patroon. Da’s een voordeel. Maar bij dit patroon had ik dat niet nodig omdat alles erg helder uitgeschreven staat.
Dan heb je nog de tijd die je aan een handgehaakte trui besteed. Ik heb bij de start een poging gedaan om mijn gehaakte uren bij te houden. Dat is helaas niet altijd gelukt, omdat ik een verschrikkelijke vergeetkous ben. Bovendien heb ik er niet aan gedacht om de tijd bij te houden die nodig was om het patroon te lezen/begrijpen en het wolwinden van de strengen wol naar een ‘cake’ (omdat het anders niet lukt om lekker door te haken).
In totaal heb ik zeker 25 volle uren gehaakt aan de trui. Dat is dus een onderschatting. Als je voor al deze uren werk het minimum brutoloon van België zou rekenen dan kom je aan een som van 241,25€.
Ik zou dus voor mijn trui een correcte prijs van 384,55€ moeten vragen en dan is het nog niet zeker hoeveel ik daar aan zou over houden, gezien het minimumloon bruto verrekend werd.
Voor alle duidelijkheid: het is niet mijn bedoeling is om truien te maken voor de verkoop. Maar ik wil hiermee iets in perspectief plaatsen. Als je immers ergens een trui aankoopt die handgemaakt is, voor een veel lagere prijs, op wat werd er dan ingeleverd?
Het kan zijn dat iemand sneller kan haken en dus het uurloon naar beneden gaat? Het kan zijn dat de kwaliteit van je wol slechter is en er in je trui maar 15% Mohair verwerkt zit en de rest polyester ofzo? Ook waarschijnlijk is dat de maker van deze trui helemaal niet volgens de gangbare minimumlonen van België wordt uitbetaald? En misschien vergeet ik nog wel andere zaken in mijn gedachtengang, zoals het geld dat blijft hangen bij de distributeur en de winkelier waar de trui verkocht wordt.
Dit is iets waar gerust wat meer bewustzijn over mag komen: wat kost kleding écht? En aansluitend daarbij: wat is de waarde van iets? Hoe druk je zoiets uit? in geld? in emoties? in de kwaliteit?
Deel gerust jouw ideeën en ervaringen hierover!
Liefs,
Vanessa
zinderen 
Heel goed gedaan, Vanessa, zo’n heel concreet voorbeeld! Dat zet op z’n minst aan het denken. En dat betekent: je er bewust van worden.
En dan zou je nog verder kunnen gaan: zoals onze westerse maatschappij draait, is zo’n trui, die eigenlijk voor iederéén een fijne ervaring kan zijn, alleen toegankelijk voor wie veel geld heeft, want voor alle anderen is het een onbetaalbare luxe. Ik vraag me wel eens af of en hoe je zoiets opgelost krijgt… tenzij we afstappen van zo’n dingen puur in geld te meten, en weer meer gaan ruilen of zelfs weggeven aan elkaar. Iets wat je trouwens steeds meer ziet in de samenleving, hé, getuige de ruil- en weggeefgroepen op Facebook en op andere plaatsen.
Dit soort vraagstukken maakt zeker deel uit van het uitdokteren van een nieuwe economie, waar ook steeds meer tekenen van te zien zijn… De corona- en klimaatcrisis hebben daar zeker een grote rol in gespeeld – ik ben benieuwd naar de verdere ontwikkelingen, maar dat is dan weer een ander verhaal, hé.
Dankjewel voor je reactie. Het is inderdaad maar één kijk op één iets. Ik voel nog meningkjes over de waarde van een boek dat je koop en wat het dan waard is nadat je het kocht…. cfr. tweedehands boekenmarkt. En een blogje over wat soort jobs je gunt aan je zoon/dochter, neef/nicht, enz… eentje waar ze. Misschien lukt dat om deze ooit nog eens te schrijven. En ik hoop dat ze nog een boel mensen groeien in bewustwording en daarmee bedoel ik niet zweven in een vreemd soort spiritualiteit maar eerder een aardse versie die stiltstaat bij wat werkelijk van belang is.
Ik kijk ernaar uit!
Knappe analyse en bewustmaking. Bovendien een prachtig gehaakt vestje!
Dankjewel 🙏🤗
Ik sluit me aan bij Matroos Beek: wat een heerlijk vest, en wat een super blog! Ik ben het zo met je eens… dat er een betere bewustwording nodig is voor de echte waarde van ‘dingen’. Ik werk (vrijwillig) in een winkel waar onder meer veel particulieren hun zelfgebreide kleding (mutsen, sokken, vesten, noem maar op) kunnen verkopen. Tussen maken en verkopen zit een marge voor de winkeleigenaresse, die de huur en elektriciteit moet betalen, reclame maakt enzovoort. Over het algemeen wordt hier (in het noorden van Denemarken) gebruik gemaakt van zuivere materialen. Wol van lokale schapen, of anders ook mohair en andere natuurlijke producten. De meeste vrouwen breien of haken gewoon erg graag, het stikt hier ook van de breiclubs. Ze vragen niet echt een gangbaar uurloon, maar ietsje bovenop de kosten die ze gemaakt hebben, zodat ze weer nieuwe wol kunnen kopen en een beetje aan hun hobby over houden. Dat maakt bijvoorbeeld een vestje zoals jij het hier beschrijft, een stuk goedkoper. Maar evengoed nog flink duurder dan alle fabrieksmatige, uit verweggistan afkomstige synthetische kleding… En zo maak ik zelf voddenkleden van resten stof die overblijven van de kleding die mijn collega zelf naait (en verkoopt in haar winkel). Ik doe daar gemiddeld een maand over – de materialen kosten mij niets dus. Zou ik mijn laatst verdiende uurloon over deze kleden berekenen, dan zouden ze niet verkocht worden… het gaat mij ook om het plezier van het maken, het uitdragen van een boodschap (zero waste en lokale productie) – ik verkeer ook in de gelukkige omstandigheid dat ik niet meer geld NODIG heb dan wat ik er voor vraag…
Wauw, Anuschka, bedankt voor je uitgebreide reactie. Wat fijn om te horen hoe het er aan toe gaat in Denemarken. Ik ken helemaal niets van Denemarken. Hier zijn er anders ook wel breiklubs, maar in hoeverre zij stilstaan bij hun wolkeuze daar heb ik geen idee van. Een prachtig idee is dat als je zelf je kledij kan maken .van”recup” materialen.
Het is vooral heel mooi om te zien. Fraai werk, Vanessa!
Dankjewel Pannenkoek!
met suiker of confituur?
graag beide!! 😉 we moeten immers van het leven genieten, nietwaaar?
Komt eraan! Zet maar gereed de voordeur open!
Weetje: Bart & Francis hebben ondertussen de Dirty Children collectie uitgebracht: een Mohairmix die een betere prijs heeft en tegen het wolwas programma van je machine bestand is.
Dag Vanessa,
wat een mooie trui en hij ziet zo zacht uit.
Vorig jaar keek naar het programma bloed zweet en luxeproblemen.
sinds dien denk na over wat ik koop. Ik koop bewuster, lokaal.
Dit bizarre jaar tijdens de lockdown ben ik oude denkspelletjes/ schuifpuzzels terug boven gehaald. Ik heb mijzelf leren naaien via tijdschriften en stof heb de voorbije jaren verzameld.
Of we maken zelf spelletjes met oud karton en papier nog nooit zoveel plezier gemaakt samen met partner en zoontje.
En nu ben ik zelf kado,tjes aan het maken er zullen maar een paar pakjes onder liggen en dan zijn ze ook lokaal of zelf gemaakt en dat geeft zoveel meer voldoening dan bij grote bedrijven te kopen 🙂
Hoi Lesley, alles goed met jou? Klinkt als een heerlijke tijd, samen knutselen, dingen creëren met wat er is.
En de rush naar cadeautjes heb ik ook altijd vreselijk gevonden…. want een cadeau dat je aan iemand kan geven waarvan je weet, die is er blij mee, die kan er iets mee, die help ik ermee, geeft zoveel meer voldoening. En dan hoeft het niet eens een feestdag te zijn. Ik heb op die manier ook al vaker boeken enzo weggegeven.
Ik wens je een heerlijk eenvoudige Kerst! ❤🎄